W wieloetnicznym imperium Xiongnu kobiety miały wielką władzę
18 kwietnia 2023, 11:23Na 1500 lat przed Czyngis-chanem, który zapoczątkował budowę największego lądowego imperium w historii ludzkości, mongolscy nomadzi stworzyli swoje pierwsze imperium. Konfederacja Xiongnu powstała w III wieku p.n.e. i przez kilka wieków dominowała na stepach Azji Wschodniej, rzucając wyzwanie imperialnym Chinom i skłaniając je do rozbudowy Wielkiego Muru. Konfederacja Xiongnu była państwem wieloetnicznym o wysokim zróżnicowaniu genetycznym nawet wśród elity rządzącej.
Malarstwo olejne nie pochodzi z Europy
23 kwietnia 2008, 10:54Dotychczas uważano, że malarstwo olejne narodziło się w Europie. Najnowsze badania wykazały jednak, że Azjaci wyprzedzili Europejczyków o setki lat.
Ślad dłoni piktyjskiego kowala
26 lipca 2018, 05:00Na kamiennym kowadle ze stanowiska Knowe of Sandro na wyspie Rousay na Orkadach odkryto świetnie zachowany ślad dłoni piktyjskiego kowala. Znalezisko ma co najmniej 1000 lat.
Misja BepiColombo przysłała wspaniałe zdjęcia Merkurego
14 stycznia 2025, 13:10Przed tygodniem misja BepiColombo przeleciała w odległości zaledwie 295 kilometrów nad powierzchnią Merkurego. O godzinie 7:07 pojazd znalazł się bezpośrednio nad północnym biegunem planety, który właśnie był oświetlony przez Słońce. Była to szósta i ostatnia asysta grawitacyjna, dzięki której pod koniec przyszłego roku pojazd trafi na orbitę Merkurego. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA), która wraz z Japońską Agencją Kosmiczną (JAXA) zorganizowała misję, pokazała zdjęcia wykonane podczas przelotu. Trzeba przyznać, że fotografie nie zawiodły oczekiwań.
Elementy barokowego dzwonu ponownie połączone po 70 latach
2 sierpnia 2022, 10:52W 2015 r. ówczesny koordynator ds. zabytków KWP w Szczecinie odnalazł w oborze w powiecie pyrzyckim (woj. zachodniopomorskie) poszukiwany dzwon z 1672 r. Brakowało w nim serca, a jego losy nie były do końca jasne. W lipcu br. nadkomisarz dr Marek Łuczak prowadził prywatnie, jako historyk, prace ewidencyjne i porządkowe na cmentarzu w Smolęcinie. W czasie ich trwania natrafiono na różne artefakty, w tym na serce dzwonu.
Drzewa pobierają mniej wody niż wcześniej
24 lipca 2013, 09:35Trevor Keenan i jego koledzy z australijskiego Macquarie University informują, że wskutek zwiększonej koncentracji CO2 w powietrzu drzewa zużywają mniej wody niż 20 lat temu. To zaskakujące odkrycie oznacza, że konieczne będzie poprawienie modeli klimatycznych, a zjawiska spowodowane globalnym ociepleniem będą przebiegały nieco inaczej niż uczeni sądzili.
Na Nowej Zelandii odkryto skamieniałości niewielkiego wymarłego pingwina
13 lipca 2023, 10:29Przed trzema milionami lat po Nowej Zelandii dreptały niewielkie pingwiny. Z czasem wyginęły, ale obecnie w Australii, Nowej Zelandii i na Tasmanii żyje ich krewniak, najmniejszy pingwin na świecie – pingwin mały – zwany na Nowej Zelandii kororā. Doktor Daniel Thomas i jego zespół z Massey University odkryli nieznany gatunek wymarłego pingwina badając dwie czaszki – osobnika młodego i dorosłego – znalezione na Wyspie Północnej.
Wulkan El Chichón odpowiedzialny za 'ciemny wiek' Majów?
14 lutego 2017, 11:05Cywilizacja Majów rozkwitała w latach 250-900 i była najbardziej zaawansowaną z cywilizacji prekolumbijskich Ameryk. Majowie przeżywali wzloty i upadki, ale rozwinęli pismo, dokładny kalendarz, matematykę i budowali wspaniałe miasta w potężnymi piramidami. W 1938 roku archeolodzy zauważyli dziwną przerwę w datach dotyczących powstawania monumentalnych majańskich budowli
Nowe odkrycie dowodzi, że niektórzy Aborygeni znali ceramikę przed przybyciem Europejczyków
11 kwietnia 2024, 09:10Na Lizard Island (Jiigurru) u wybrzeży stanu Queensland odkryto najstarszą w Australii ceramikę. Jej znalezienie rzuca wyzwanie przekonaniu, jakoby australijscy Aborygeni nie używali ceramiki aż do nawiązania kontaktu z Europejczykami. Ceramikę znaelziono podczas wykopalisk prowadzonych przez profesora Seana Ulma z Uniwersytetu Jamesa Cooka, który jest głównym badaczem w Australian Research Council Centre of Excellence for Australian Biodiversity and Heritage.
Astronomowie znaleźli pierwsze molekuły w historii wszechświata
18 kwietnia 2019, 13:29Wszystko ma gdzieś swój początek. Także wszechświat. W wyniku Wielkiego Wybuchu powstało niewiele pierwiastków, takich jak różne odmiany jąder wodoru, helu i litu. Naukowcy wiedzą więc, jak mogły wyglądać pierwsze atomy i pierwsze molekuły. Jednak dotychczas nie udawało się odnaleźć w przestrzeni kosmicznej pierwszych molekuł
